Hợp Nguyễn
Chuyên gia tư vấn giải pháp
8/9/2025
Mục lục bài viết
Chia sẻ bài viết
Khác với bán hàng B2C vốn diễn ra nhanh chóng, bán hàng B2B thường kéo dài, phức tạp và liên quan đến nhiều bên ra quyết định. Một quy trình bán hàng B2B rõ ràng sẽ giúp đội ngũ sales nắm bắt từng bước để tiếp cận khách hàng đúng cách, nâng cao tỷ lệ chốt đơn và xây dựng mối quan hệ hợp tác bền vững. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết các bước trong quy trình bán hàng B2B, những thách thức thường gặp và cách tối ưu để doanh nghiệp đạt hiệu quả cao nhất.
Quy trình bán hàng B2B là tập hợp các bước nhằm dẫn dắt khách hàng doanh nghiệp từ giai đoạn ban đầu là khám phá cho đến khi chốt được thương vụ. Quy trình này đòi hỏi một chiến lược được xây dựng kỹ lưỡng và việc áp dụng các kỹ thuật bán hàng phù hợp với từng nhóm khách hàng mục tiêu.
Mỗi doanh nghiệp sẽ có một quy trình bán hàng B2B khác nhau, thông thường bao gồm từ 5-8 bước. Trong phạm vi bài viết này, Cogover sẽ chia sẻ quy trình bán hàng B2B gồm 8 bước tiêu chuẩn. Doanh nghiệp có thể tham khảo và tùy chỉnh từng bước phù hợp với nghiệp vụ bán hàng của mình.
Ở bước này, nhân viên sales cần thực hiện các công việc chính sau đây:
Quy trình tìm kiếm khách hàng có thể bắt đầu từ nhiều nguồn: hội thảo, sự kiện ngành, mạng xã hội (LinkedIn, Facebook, Zalo), data marketing, hoặc từ chính tệp khách hàng giới thiệu. Tuy nhiên, để xác định khách hàng nào thực sự tiềm năng, doanh nghiệp cần có phương pháp phân loại khoa học.
Một số mô hình phổ biến để phân loại khách hàng trong B2B:
Phương pháp BANT: BANT là một trong những framework cổ điển nhất, được nhiều doanh nghiệp áp dụng. BANT gồm 4 yếu tố:
👉 Ưu điểm của BANT: nhanh gọn, dễ áp dụng. Tuy nhiên, nếu quá cứng nhắc sẽ bỏ sót nhiều cơ hội.
Phương pháp CHAMP: CHAMP được xem là phiên bản “hiện đại hóa” của BANT, đặt nhu cầu khách hàng lên hàng đầu.
👉 Ưu điểm của CHAMP: hướng đến tư vấn giải pháp thay vì chỉ kiểm tra khả năng chi trả. Đây là cách tiếp cận phù hợp với bối cảnh B2B hiện đại.
Sau khi đã có danh sách khách hàng tiềm năng được phân loại, bước tiếp theo trong quy trình bán hàng B2B là tiếp cận khách hàng. Đây là giai đoạn quan trọng để tạo ấn tượng ban đầu và tạo cơ hội cho các cuộc trao đổi sâu hơn.
Mục tiêu của bước tiếp cận:
Các phương thức tiếp cận phổ biến trong B2B:
Cold call (gọi điện trực tiếp)
Email cá nhân hóa (cold email)
Sự kiện và hội thảo (offline/online)
Khác với B2C, khách hàng B2B thường bận rộn và không quan tâm đến những thông điệp chung chung. Do đó, nhân viên sales cần cá nhân hóa cách tiếp cận:
Trong B2B, khách hàng thường có quy trình ra quyết định phức tạp, liên quan đến nhiều phòng ban và cấp quản lý. Vì vậy, đội ngũ sales phải đóng vai trò là chuyên gia tư vấn giải pháp cho khách hàng.
Mục tiêu của bước phân tích nhu cầu:
Các kỹ thuật phân tích nhu cầu trong B2B:
Đặt câu hỏi mở
Khung phân tích nhu cầu (framework)
Xác định stakeholder chính
Tư vấn giải pháp dựa trên nhu cầu
Sau khi đã phân tích nhu cầu, sales cần chuyển sang vai trò tư vấn:
Trong bán hàng B2B, demo sản phẩm là bước giúp khách hàng hình dung rõ ràng giá trị và cách thức giải pháp hoạt động trong thực tế. Đây không đơn thuần là buổi giới thiệu sản phẩm, mà là cơ hội chứng minh giải pháp phù hợp với nhu cầu đã phân tích ở bước trước.
Mục tiêu của bước demo sản phẩm
Nguyên tắc quan trọng khi demo trong B2B
Cá nhân hóa kịch bản demo
Gắn demo với tình huống thực tế
Tương tác 2 chiều thay vì độc thoại
Chuẩn bị dữ liệu minh chứng: Case study, số liệu ROI, phản hồi khách hàng cũ, giúp tăng tính thuyết phục.
Trong bán hàng B2B, việc khách hàng đưa ra từ chối là điều tất yếu. Họ có thể băn khoăn về chi phí, tính năng hoặc khả năng triển khai.
Đội ngũ sales cần:
Trong bán hàng B2B, đàm phán và thương lượng là giai đoạn quyết định việc hợp tác có thành công hay không. Đây không chỉ là lúc “chốt giá”, mà là quá trình tìm ra giải pháp win-win, đảm bảo cả hai bên đều đạt được lợi ích mong muốn.
Mục tiêu của bước đàm phán
Những yếu tố thường được thương lượng trong B2B
Nguyên tắc để đàm phán thành công
Khi hai bên đã thống nhất, doanh nghiệp tiến hành ký kết hợp đồng. Lúc này, sales cần phối hợp với các bộ phận liên quan (kế toán, kỹ thuật, CSKH) để đảm bảo triển khai suôn sẻ.
Quy trình bán hàng B2B không kết thúc ở việc ký hợp đồng, mà tiếp tục với giai đoạn chăm sóc sau bán. Bởi quá trình chăm sóc và nuôi dưỡng khách hàng cũ sẽ tối ưu rất nhiều so với chi phí bỏ qua để có được khách hàng mới. Ở bước này, nhân viên kinh doanh thường thực hiện các công việc chính sau:
Mặc dù cùng là hoạt động bán hàng, nhưng quy trình bán hàng B2B và B2C lại có nhiều điểm khác biệt. Việc hiểu rõ sự khác nhau này giúp doanh nghiệp xác định chiến lược bán hàng phù hợp, tối ưu nguồn lực và gia tăng tỷ lệ chốt đơn. Nếu B2C tập trung vào trải nghiệm mua sắm nhanh chóng, cảm xúc, thì B2B lại đặt trọng tâm vào giải pháp, giá trị lâu dài và mối quan hệ hợp tác.
Dưới đây là bảng so sánh chi tiết giữa hai quy trình:
Tiêu chí |
Bán hàng B2B |
Bán hàng B2C |
Đối tượng khách hàng |
Doanh nghiệp, tổ chức, nhiều phòng ban tham gia quyết định |
Cá nhân, hộ gia đình, người tiêu dùng cuối |
Chu kỳ bán hàng |
Dài, có nhiều giai đoạn: tìm kiếm → phân tích nhu cầu → demo → đàm phán → ký hợp đồng → chăm sóc sau bán |
Ngắn, đôi khi chỉ vài phút → đến vài ngày |
Người ra quyết định |
Nhiều bên liên quan: CEO, CFO, Sales Manager, IT,… |
Người mua trực tiếp hoặc người trong gia đình |
Động cơ mua hàng |
Dựa trên giá trị dài hạn, ROI, hiệu quả vận hành |
Thường dựa trên cảm xúc, sở thích, giá cả |
Quy trình tư vấn |
Mang tính chuyên sâu, cần trình bày giải pháp chi tiết và thuyết phục logic |
Đơn giản, tập trung vào lợi ích ngắn hạn và trải nghiệm |
Hình thức tiếp cận |
Hội thảo, email, LinkedIn, cold call, demo sản phẩm/dịch vụ |
Quảng cáo, cửa hàng, sàn TMĐT, mạng xã hội |
Quy mô hợp đồng |
Lớn, giá trị cao, thời hạn hợp đồng dài hạn |
Nhỏ lẻ, giá trị thấp, mua lặp lại thường xuyên |
Hậu mãi và chăm sóc |
Rất quan trọng, để duy trì mối quan hệ và upsell/cross-sell |
Ít chú trọng hơn, thường tập trung khuyến mãi cho lần mua sau |
Trong môi trường kinh doanh cạnh tranh khốc liệt hiện nay, doanh nghiệp không thể chỉ dựa vào sự linh hoạt hay kinh nghiệm cá nhân của nhân viên kinh doanh. Một quy trình bán hàng B2B được chuẩn hóa giúp toàn bộ đội ngũ sales hoạt động theo từng bước rõ ràng, từ đó gia tăng hiệu quả và tối ưu nguồn lực.
Dưới đây là những lý do chính khiến việc xây dựng quy trình bán hàng B2B trở nên cấp thiết:
1. Chu kỳ bán hàng B2B phức tạp và dài
Khác với B2C khi quyết định mua hàng thường diễn ra nhanh chóng, quy trình B2B liên quan đến nhiều phòng ban, nhiều cấp quản lý và thường kéo dài hàng tuần, thậm chí hàng tháng. Nếu không có quy trình rõ ràng, sales dễ bỏ lỡ cơ hội hoặc xử lý sai thứ tự các bước quan trọng.
2. Đảm bảo sự thống nhất trong đội ngũ
Một quy trình chuẩn giúp tất cả nhân viên kinh doanh có chung cách tiếp cận khách hàng: từ khâu tìm kiếm, phân tích nhu cầu cho tới demo và đàm phán. Điều này đảm bảo khách hàng nhận được trải nghiệm nhất quán, dù họ làm việc với bất kỳ nhân viên nào.
3. Tăng khả năng dự đoán và đo lường kết quả
Khi quy trình được chuẩn hóa, doanh nghiệp dễ dàng theo dõi:
Nhờ đó, ban lãnh đạo có thể dự đoán doanh thu, phân bổ nguồn lực hợp lý và đưa ra quyết định chiến lược chính xác.
4. Nâng cao trải nghiệm khách hàng
Khách hàng doanh nghiệp luôn mong muốn được lắng nghe và tư vấn chuyên nghiệp. Một quy trình chuẩn cho phép sales:
Điều này giúp xây dựng lòng tin, nâng cao sự hài lòng và khả năng gắn bó lâu dài.
5. Tạo nền tảng cho tự động hóa và tối ưu
Một khi quy trình bán hàng B2B đã được chuẩn hóa, doanh nghiệp có thể dễ dàng ứng dụng CRM, Marketing Automation hoặc AI để tự động hóa các tác vụ lặp lại, rút ngắn chu kỳ bán hàng và tối ưu hiệu suất.
Mặc dù quy trình bán hàng B2B giúp doanh nghiệp có lộ trình rõ ràng để tiếp cận và chốt khách hàng, nhưng trên thực tế, việc triển khai không hề đơn giản. Đội ngũ sales thường phải đối mặt với nhiều thách thức đặc thù của môi trường B2B. Hiểu rõ những khó khăn này sẽ giúp doanh nghiệp chủ động đưa ra chiến lược phù hợp để tối ưu hiệu quả bán hàng.
1. Chu kỳ bán hàng dài và phức tạp
Trong B2B, một thương vụ có thể kéo dài từ vài tuần đến vài tháng, thậm chí cả năm. Điều này đòi hỏi sales phải kiên nhẫn, liên tục nuôi dưỡng mối quan hệ và không để khách hàng “rơi rụng” giữa chừng. Chu kỳ dài cũng khiến việc dự báo doanh thu trở nên khó khăn.
2. Nhiều bên tham gia vào quyết định mua hàng
Khác với B2C chỉ cần một người quyết định, B2B liên quan đến nhiều phòng ban: tài chính, vận hành, kỹ thuật, ban giám đốc. Mỗi bên lại có tiêu chí khác nhau, khiến việc thuyết phục trở nên phức tạp và tốn nhiều thời gian.
3. Khó tiếp cận người ra quyết định
Ngay cả khi có danh sách khách hàng tiềm năng, việc tiếp cận đúng người ra quyết định (CEO, CFO, Giám đốc kinh doanh…) không dễ dàng. Nhiều khi sales chỉ làm việc với nhân viên cấp dưới, dẫn đến thông tin bị chậm trễ hoặc sai lệch.
4. Khách hàng có nhiều lựa chọn thay thế
Thị trường B2B ngày càng cạnh tranh, khách hàng có thể so sánh nhiều nhà cung cấp về giá, tính năng, dịch vụ. Nếu sales không chứng minh được sự khác biệt và giá trị thực sự, cơ hội chốt đơn sẽ rất thấp.
5. Xử lý phản đối và đàm phán căng thẳng
Trong B2B, khách hàng thường đưa ra nhiều phản đối xoay quanh chi phí, hiệu quả triển khai, độ tin cậy. Nếu sales không chuẩn bị tốt dữ liệu, case study hoặc lợi ích cụ thể, việc xử lý từ chối sẽ gặp nhiều khó khăn.
6. Duy trì mối quan hệ sau bán hàng
Bán được một hợp đồng lớn chưa phải là thành công cuối cùng. Thách thức lớn hơn là duy trì sự hài lòng, hỗ trợ kịp thời và tìm cơ hội upsell/cross-sell. Nếu thiếu chăm sóc sau bán, khách hàng dễ dàng chuyển sang đối thủ.
Có thể thấy bán hàng B2B khá phức tạp và nhân viên sales có thể đối mặt với một số thách thức trong quá trình làm việc với khách hàng. Vì vậy, việc xây dựng và tối ưu quy trình bán hàng B2B là điều vô cùng quan trọng.
Hiện nay, doanh nghiệp có thể ứng dụng các phần mềm CRM để hỗ trợ thiết lập các quy trình bán hàng bài bản, giúp tối ưu từng bước trong quy trình, giảm thiểu các công việc thủ công như nhập liệu, tạo báo cáo,...
Nếu doanh nghiệp vẫn đang gặp các vấn đề như:
Cogover CRM chính là giải pháp mà doanh nghiệp đang tìm kiếm. Phần mềm không chỉ có khả năng tự động hóa và số hóa toàn bộ quy trình mà còn cung cấp các tính năng giúp tối ưu từng bước trong quy trình bán hàng B2B hiệu quả, từ đó, tăng hiệu suất và cải thiện khả năng chốt đơn thành công.
Cogover CRM là nền tảng quản lý vòng đời khách hàng toàn diện, theo từng giai đoạn từ khi lead được tạo ra, nuôi dưỡng, cho đến khi chuyển đổi thành các cơ hội bán hàng, báo giá, ký kết hợp đồng, hóa đơn, chăm sóc sau bán. Tất cả đều được lưu trữ trên một nền tảng duy nhất, thuận tiện cho quá trình theo dõi và quản lý.
1. Quản lý thông tin khách hàng
Một trong những thách thức khi bán hàng B2B đó là có nhiều bên tham gia vào quá trình mua hàng. Vì vậy, việc quản lý chi tiết các khách hàng theo lead, account, contact trên Cogover CRM sẽ giúp nhân viên sales tăng khả năng tiếp cận chính xác đối tượng ra quyết định, từ đó, mở ra cơ hội bán hàng sau này.
2. Quản lý bán hàng
Cung cấp hệ thống quản lý bán hàng xuyên suốt, trực quan và dễ tùy chỉnh:
Lead đủ điều kiện được chuyển đổi thành các cơ hội bán hàng. Ở bước này, nhân viên sales sẽ tiếp tục quá trình làm việc tiếp theo để thuyết phục khách hàng ký kết hợp đồng. Trên Cogover CRM, các cơ hội bán hàng sẽ được bán lý theo từng giai đoạn theo pipeline bán hàng như phân tích nhu cầu, trình bày giải pháp, đàm phán,... Từ đó, nhân viên sales sẽ nắm bắt được từng cơ hội đang ở giai đoạn nào để đưa ra phương án xử lý kịp thời.
3. Quản lý tương tác khách hàng
Mọi tương tác với khách hàng đều được ghi nhận, sắp xếp và theo dõi một cách mạch lạc giúp đội ngũ của doanh nghiệp không bao giờ bỏ lỡ cơ hội nào
4. Quản lý chăm sóc khách hàng
Chăm sóc và nuôi dưỡng là hoạt động vô cùng quan trọng đặc biệt với bán hàng B2B. Cogover CRM giúp doanh nghiệp tiếp nhận và xử lý mọi yêu cầu, phản hồi từ khách hàng thông qua phiếu ghi (ticket):
Như vậy, ở từng giai đoạn trong quy trình bán hàng B2B, Cogover CRM đều có các tính năng hỗ trợ đội ngũ sales tối ưu các hoạt động lưu trữ, quản lý khách hàng tiềm năng, nuôi dưỡng và chăm sóc, từ đó, gia tăng cơ hội chốt đơn đối với khách hàng mới và up-sell/cross-sell đối với khách hàng cũ.
Những điểm mạnh nổi bật mà Cogover CRM sở hữu:
Có thể thấy, một quy trình bán hàng B2B được thiết kế và triển khai bài bản không chỉ giúp doanh nghiệp tăng doanh thu mà còn nâng cao trải nghiệm khách hàng, tạo lợi thế cạnh tranh dài hạn. Từ khâu tìm kiếm khách hàng tiềm năng, phân tích nhu cầu, demo sản phẩm cho đến đàm phán và chăm sóc sau bán - mỗi bước đều có vai trò quan trọng trong việc xây dựng mối quan hệ hợp tác bền vững giữa doanh nghiệp với doanh nghiệp. Để tối ưu toàn diện, các công cụ hiện đại như CRM sẽ là “trợ thủ” đắc lực giúp số hóa và tự động hóa quy trình bán hàng. Nếu doanh nghiệp của bạn đang tìm kiếm giải pháp để nâng cao hiệu quả kinh doanh B2B, các phần mềm CRM có khả năng tùy chỉnh mạnh mẽ như Cogover CRM là lựa chọn tuyệt vời. Đăng ký tư vấn demo sản phẩm ngay hôm nay.
Hợp Nguyễn là chuyên gia am hiểu sâu sắc về Kinh doanh, Marketing, SaaS và Trí tuệ nhân tạo (AI), thường xuyên chia sẻ các nội dung dễ hiểu, hấp dẫn - giúp doanh nghiệp kết nối tốt hơn với khách hàng và cộng đồng.
Các bài viết liên quan
Giải pháp tùy biến và hợp nhất
Số hóa và tự động hóa hoàn toàn công tác vận hành và quản trị doanh nghiệp với Cogover!
Bắt đầu đổi mới phương thức vận hành và tự chủ hệ thống quản trị công việc của bạn
© 2025 Cogover LLC